Inlands rood eiken: een ongewaardeerde houtsoort in Nederland

In dit artikel bespreken we een onbeminde houtsoort die in Nederland groeit: Inlands rood eiken genoemd, officieel Amerikaans rood eiken (Quercus rubra L.). Deze houtsoort is op dit moment in Nederland niet populair. En dat is jammer, omdat het makkelijk te drogen en te bewerken is, stabiel en relatief noestvrij is. Dit is wel eens anders geweest: in de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw werd Amerikaans rood eiken in Nederland veel gebruikt en geïmporteerd uit Amerika voor de vervaardiging van meubels die naar de wens de van de consument in een bepaalde kleur gebeitst werden.

Waar komt het vandaan?
Amerikaans rood eiken komt oorspronkelijk uit het Noordoosten van de VS en is eind 1900^e eeuw in diverse Europese landen aangeplant. Voor de bodem kan Amerikaans rood eiken nadelig zijn: wanneer de boom zijn bladeren verliest vormen deze een dik bladerpakket zodat struiken en andere verjonging weinig kans hebben om zich te ontwikkelen. Amerikaans rood eiken verjongt zicht zeer goed en wordt als een invasieve soort gezien. Invasieve soorten zijn planten die te sterk concurreren waardoor inheemse planten maar een kleine kans op overleven hebben.

Verschil met Europees eiken
Op het eerste gezicht is het grootste verschil de aanwezigheid van thyllen (glasvormige blaasjes) bij Europees eiken. Aan de kopse zijden zijn deze goed te zien met een loep. Bij Amerikaans rood eiken ontbreken deze (foto 1 en 2) . In tabel 1 worden een aantal eigenschappen tussen Amerikaans rood en Europees eiken vergeleken. Foto 3 toont een afbeelding van beiden houtsoorten.

  
Foto’s 1 en 2: Links een dwarsdoorsnede van Europees eiken (Quercus robur/petraea) met duidelijk zicht baar de thyllen (glasachtige blaasjes in de vaten) en rechts een dwarsdoorsnede van Amerikaans rood eiken (Quercus rubra) waar de vaten duidelijk open zijn. De afbeeldingen zijn 10x vergroot.

Foto’s 3 : Links een afbeelding van Amerikaans rood eiken (Quercus rubra) en rechts  van Europees eiken (Quercus robur/petraea) op ware grootte. Het verschil is moeilijk te zien.

Een ander belangrijk  verschil tussen Amerikaans rood eiken en Europees eiken is de schors. Dit is belangrijk wat wanneer je op een zagerij bent je er liggen alleen maar stammen dan kun je aan de schors de verschillen zien (zie foto 4 en 5).

Foto’s 4 en 5: Links een stam met een licht geribbelde schors van Amerikaans rood eiken (Quercus rubra). De foto rechts toont een afbeelding van een stam Europees eiken (Quercus robur/petraea). Hierbij is de schors grof en dieper geribbeld. Ook is de schors onregelmatiger van structuur dan bij Amerikaans rood eiken.

Beschikbaarheid van rondhout in Nederland
Wat betreft de beschikbaarheid van rondhout van Amerikaans rood eiken is dit niet helemaal duidelijk. In Nederland werd in 2019 21.000m³ Amerikaans rood eiken geoogst voor industrieel rondhout (dus geen brandhout). In totaal werd er in dat jaar in Nederland ongeveer 900.000 m³ industrieel rondhout geoogst, Amerikaans rood eiken was daar dus maar zo’n 2% van.

Waarom is het ondergewaardeerd
Onze klanten in het verleden gaven aan dat ze de uitstraling niet waarderen. Het is wat roder dan Europees eiken en de uitstraling is minder warm. Ook als je het bewerkt met een white wash komt het niet overeen met de uitstraling van Europees eiken. Het is dus meer een kwestie van smaak.

Toepassingen
Amerikaans rood eiken is uitermate geschikt voor meubels, trappen, vloeren en andere interieurtoepassingen. De bewerkbaarheid is heel goed. Voor buitengebruik is het ongeschikt omdat het een lage duurzaamheidsklasse heeft. Wil je meer weten over Amerikaans rood eiken? Neem contact met ons op. Deze houtsoort verkopen wij op dit moment niet in de Plankencentrale.nl.

Gebruikte bronnen:
Houtvademecum, 2018. Hoofdredactie Dr. R. Klaassen, Centrum Hout Almere, 832 p..
Stichting Probos; Bos en hout cijfers: https://www.bosenhoutcijfers.nl/nederlands-bos/houtoogst/industrieel_rondhout/
Nicolescu V.N. et al., 2020; Ecology and management of northern red oak (Quercus rubra L. syn. Q boerealis F. Michx.) in Europe: a review; Forestry 2020, p481-494.